Góry Wałbrzyskie
||

Góry Wałbrzyskie. Przyjemny szlak na Trójgarb i urocza Szwajcarka

Góry Wałbrzyskie.

Wiedzą o ich istnieniu mieszkańcy okolicy, studenci geografii i turyści zdobywający Koronę Gór Polski.

Położone "gdzieś tam koło Wałbrzycha".

Poprzecinane ukrytymi w dolinach wioskami, w których czas się zatrzymał.

Jeśli wybieramy na wędrówkę w sudeckie pasma, to na pierwszy ogień idą zazwyczaj Karkonosze. Albo Ziemia Kłodzka ze Śnieżnikiem, czy Górami Stołowymi. Lub tajemnicze Góry Sowie. Malownicze Rudawy Janowickie ze względu na swoje skałki też są chętnie odwiedzane. A Wałbrzyskie? Czy to w ogóle są jakieś góry?

Okolice Wałbrzycha i Góry Wałbrzyskie

Okolice Wałbrzycha kojarzyły się jakoś tak mało turystycznie. Bardziej z kopalniami, kominami i zanieczyszczonym środowiskiem niż z górami. Ale czy zdajesz sobie sprawę z tego, że ostatnią tonę węgla wydobyto w Wałbrzychu w 1998 roku? Od tamtego czasu wszystkie kopalnie zlikwidowano. Pozostały hałdy, które też w większości udało się zrekultywować i zamienić na tereny zielone. Te, które się pozostały typowymi hałdami przyciągają poszukiwaczy minerałów i skamieniałości - można tutaj znaleźć piękne odciski liści paproci, a czasem nawet fragmenty skamieniałych pni. Wałbrzyska dawna kopalnia „Julia” to Centrum Nauki i Sztuki i jedna z największych atrakcji turystyki poprzemysłowej w Polsce. Sam Wałbrzych też z roku na rok wygląda coraz ładniej... Ale o tym może przy innej okazji.

Góry Wałbrzyskie
Góry Wałbrzyskie

Gdzie są te Góry Wałbrzyskie?

Skoro "wałbrzyskie", to niby wiadomo. Ale gdzie to jest dokładnie? - mało kto wie... Tym bardziej, że wyspowy charakter Gór Wałbrzyskich, a także bezpośrednie sąsiedztwo Gór Suchych oraz Kamiennych i Kruczych nie ułatwia orientacji. Nawet mieszkańcy okolic nie do końca potrafią przyporządkować poszczególnych gór do pasm górskich.

Zadania nie ułatwia też fakt, że na tym terenie utworzono Park Krajobrazowy Sudetów Wałbrzyskich. A więc jeszcze jedna nazwa wprowadzająca zamieszanie. Obejmuje on część Gór Kamiennych, fragment Gór Wałbrzyskich i nieco Gór Suchych. I weź tu człowieku bądź mądrym geografem 😉

Po Górach Wałbrzyskich nie chodzi się szlakami od szczytu do szczytu. Ich główne masywy (Chełmiec, Trójgarb, Góry Czarne z Borową i Rybnicki Grzbiet) to jakby zupełnie odrębne wzniesienia. Wyspy. Poprzecinane głębokimi dolinami, w których rozlokowały się małe, czasem zupełnie zapomniane, miejscowości. Czas się w nich zatrzymał. Nie ma zasięgu, za to sporo ruin i dziurawych dróg.

Oto mapka, na której zaznaczyłam główne "wyspy" Gór Wałbrzyskich. Powinna Ci pomóc w orientacji. Kliknij w nią, by zobaczyć powiększenie.

mapa Góry Wałbrzyskie
Góry Wałbrzyskie na mapie. Rysunek i opis naniosłam na mapę pochodzącą z serwisu www.mapaturystyczna.pl

Jeśli chcesz mieć dokładną mapę tych terenów, kup sobie mapę "Sudety Środkowe". Moja akurat jest już dość stara, ale jest kilka nowych, aktualnych wydań tej mapy w księgarniach.

mapa Sudety Środkowe
Mapy Sudetów

Spór o koronę: Chełmiec czy Borowa?

O Górach Wałbrzyskich przypominają sobie ci, którzy chcą zdobyć Koronę Gór Polski. Trzeba wejść na ich najwyższy szczyt. Tylko który to? Znowu zamieszanie.


Jeszcze więcej inspiracji na wycieczki w nietuzinkowe miejsca Dolnego Śląska!

Zobacz "Mój nieoczywisty Dolny Śląsk" - interaktywny przewodnik, z dokładnymi lokalizacjami setek miejsc, mapami, wskazówkami, poleceniami noclegów i gastro oraz mnóstwem ciekawych historii.

Mój nieoczywisty Dolny Śląsk
Mój nieoczywisty Dolny Śląsk

Nie są to góry zbyt wysokie, ale dość wybitne. To dzięki ich wulkanicznemu pochodzeniu. Szlaki wiodące na szczyty są całkiem strome, choć krótkie. Trzeba się troszkę natrudzić, by stanąć na szczytach najwyższych:

  • Chełmiec – 851 m n.p.m.
  • Borowa – 854 m n.p.m.
  • Trójgarb – 779 m n.p.m.

Do Korony Gór Polski zalicza się górujący nad Wałbrzychem Chełmiec – przez wiele lat uważany za najwyższy szczyt Gór Wałbrzyskich. Jego wysokość podawano kiedyś jako 869 m n.p.m. Ponoć została ona zmierzona łącznie ze znajdującą się na szczycie góry wieżą… Przed kilkoma laty dokonano ponownych pomiarów i Chełmiec okazał się niższy od Borowej o całe 3 metry. Jednak na liście Korony Gór Polski pozostał.

Chełmiec, Góry Wałbrzyskie
Chełmiec, Góry Wałbrzyskie

Rodzinne wędrówki w Górach Wałbrzyskich

Dla mnie te trochę zapomniane góry to świetne miejsce na wycieczki z dziećmi. Na spacer po lesie, jesienne poszukiwanie grzybów i na podziwianie pięknych widoków. Widoki są, bo w Górach Wałbrzyskich powstały w ostatnim czasie dwie nowe drewniane wieże widokowe – na Trójgarbie i na Borowej. Na Chełmcu jest stara, zabytkowa wieża murowana. Raz jest czynna, raz nie... Ale może akurat będziecie mieli szczęście.

Z oddalonego o ok. 60 km Wrocławia urządzić można sobie jednodniowe wycieczki w te rejony. Można też zaplanować sobie tutaj cały weekend: w sobotę wybrać się na którąś z wałbrzyskich gór, a w niedzielę wpaść do sławnej siedziby Hochbergów, czyli Zamku Książ – drugiego co do wielkości (po Malborku) zamku w Polsce.

My wybraliśmy się tym razem na Trójgarb. Chcieliśmy zobaczyć panoramę z nowej wieży widokowej i sprawdzić, co zostało z Bacówki pod Trójgarbem, w której kiedyś, w dawnych czasach, jedliśmy szarlotkę. W planie mieliśmy także grzybobranie, z uwagi na jesienną już aurę. Ponadto dzieci chciały koniecznie odkryć dwie kolejne skrytki geokeszowe.

Trójgarb zdobyty

Na szczyt można wybrać się z różnych miejscowości: ze Starych Bogaczowic, Nowych Bogaczowic, Gostkowa, Witkowa, Strugi, a także z Lubomina, z którego my startowaliśmy. Szlak z Lubomina to najkrótsza droga na Trójgarb.

Bardzo wąską drogą wśród zabudowań wsi Lubomin, ale takich naprawdę zapomnianych zabudowań, docieramy na parking pod bacówką. I tylko parking… Jak się okazało, bacówki już nie ma. Pozostała po niej tylko podmurówka i sterta gruzu wokoło.

Co dalej z Bacówką pod Trójgarbem?

Zaczęliśmy zgłębiać temat i okazuje się, że dwa lata temu (w 2017) obiekt kupił właściciel kompleksu Dworzysko (nocowaliśmy w tym miejscu - o tym za chwilę) i bacówka została rozebrana. Ponoć obiekt miał być odbudowany i znów pełnić rolę czegoś w charakterze schroniska górskiego.

Najnowsze plotki jednak głoszą, że żadnej bacówki już tutaj nie będzie… A co będzie, nie wiadomo. Teren jest wyrównywany i ma być ogrodzony. Nawet szlak turystyczny na wierzchołek Trójgarbu ma być poprowadzony tak, aby omijał to miejsce. Będę śledzić losy. Mam nadzieję, że powstanie tutaj coś ciekawego! Coś, co sprawi, że turyści chętnie będą wybierać się na wycieczki na Trójgarb. Póki co, jest tutaj sporo terenu do zaparkowania samochodu, ale czy będzie taka możliwość w najbliższej przyszłości – nie wiem.

Jeśli ktoś z Was ma informacje o planach dotyczących tego miejsca, napiszcie proszę do mnie w komentarzu do tego wpisu!


Jeszcze więcej inspiracji na wycieczki w nietuzinkowe miejsca Dolnego Śląska!

Zobacz "Mój nieoczywisty Dolny Śląsk" - interaktywny przewodnik, z dokładnymi lokalizacjami setek miejsc, mapami, wskazówkami, poleceniami noclegów i gastro oraz mnóstwem ciekawych historii.

Mój nieoczywisty Dolny Śląsk
Mój nieoczywisty Dolny Śląsk

Nieistniejąca Bacówka pod Trójgarbem
Tyle pozostało z Bacówki pod Trójgarbem
Nieistniejąca Bacówka pod Trójgarbem
Mam nadzieję, że w miejscu dawnej bacówki powstanie coś ciekawego i już niedługo będę mogła pokazać zdjęcia: tak było, a tak jest...

Trawers Trójgarbu

Minęliśmy miejsce po dawnej bacówce i ruszyliśmy szlakiem zielonym w las. Oczywiście rozpoczęło się szukanie grzybów, bo to przecież jesień za pasem. Szlak pnie się w górę, całkiem stromo, ale nie zdążyliśmy się aż tak bardzo zmęczyć. Przez około pół godziny trawersujemy masyw Trójgarbu i jest naprawdę górsko. Idziemy stromym zboczem, w dole głęboko wcięty wąwóz. Nie spodziewasz się takiej urozmaiconej rzeźby w niskich górach. Trzeba pamiętać o porządnych butach, bo ścieżka jest wąska, lekko pod kątem. Po około półgodzinnym marszu docieramy do przełęczy Lubomińskie Siodło. Tutaj chwila odpoczynku i jeszcze 20 minut do szczytu.

Jeśli idziecie z zupełnie małymi dziećmi i obawiacie się lekko stromego zbocza na zielonym szlaku, możecie spod dawnej bacówki pójść szlakiem żółtym, który jest łagodniejszy. Oba szlaki spotykają się na Lubomińskim Siodle.

O tym, co zabrać na wycieczkę w góry z dziećmi, o zbieraniu pieczątek, punktów do GOT i naklejek przeczytasz w tym wpisie.

Szlak zielony na Trójgarb, Góry Wałbrzyskie
Szlak zielony na Trójgarb, Góry Wałbrzyskie
Szlak zielony na Trójgarb, Góry Wałbrzyskie
Szlak nie nadaje się dla najmłodszych dzieci i wózków
Szlak zielony na Trójgarb, Góry Wałbrzyskie
Trawers Trójgarbu
Lubomińskie Siodło, Góry Wałbrzyskie
Lubomińskie Siodło
pięknoróg złocisty
pięknoróg złocisty - po drodze szukamy grzybów, nie tylko tych jadalnych
na szlaku na Trójgarb
na szlaku na Trójgarb

Wieża wrażeń

Zbudowana z drewna i stali wieża widokowa została oddana do użytku zimą 2018 r. Nowiutka konstrukcja, wysoka na 27 metrów. Obok niej, na szczycie góry jest porządna drewniana wiata, stojaki na rowery i dużo ławek i stołów. Ładnie i czysto. To unijny projekt „Ekomuzeum wokół Trójgarbu”. Estetyczne wiaty, ławki, stoły, tablice i drogowskazy umiejscowiono także w wielu innych miejscach na szlakach na Trójgarb i Chełmiec.

Oczywiście przybijamy pamiątkowy stempel za zdobycie Trójgarbu. Jest on przymocowany w skrzyneczce pod wiatą. Świetny pomysł do naśladowania!

Wchodzimy na wieżę. Najmłodsza córka trochę się boi, bo „schody są dziurawe” i rzeczywiście konstrukcja może wydawać się dziecku niestabilna. Ja poczułam się trochę nieswojo na najwyższym balkonie, który jest nieco wysunięty względem schodów, bez żadnej podpory.

Za to widoki są rozległe. Jak na dłoni widzimy Chełmiec, zieloną wyspę. U jego stóp zabudowania Wałbrzycha. Dziś jest nieco chmur, ale ponoć przy dobrej widoczności widać wrocławski Sky Tower. Z drugiej strony widok sięga Karkonoszy i Śnieżki. Widać Kotlinę Kłodzką ze Śnieżnikiem, Góry Sowie i Rudawy Janowickie.

Nowa wieża widokowa na Trójgarbie, Góry Wałbrzyskie
Nowa wieża widokowa na Trójgarbie
wiata na Trójgarbie, Góry Wałbrzyskie
wiata na Trójgarbie
Trójgarb stempel, Góry Wałbrzyskie
Pomysł warty naśladowania!
stempel, Trójgarb
trzeba tylko zabrać książeczkę lub kartkę papieru - stemplowanie desek nie jest najmądrzejszym pomysłem...
Trójgarb, Góry Wałbrzyskie
Szczyt Trójgarbu
wieża widokowa na Trójgarbie
widok z wieży w stronę Karkonoszy - Śnieżka w chmurach
widok z wieży na Trójgarbie, Góry Wałbrzyskie
widok z wieży - na pierwszym planie "wyspa" Chełmiec
Wieża widokowa na Trójgarbie, Góry Wałbrzyskie
Na wysuniętych balkonach było mi trochę nieswojo
Wieża widokowa na Trójgarbie, Góry Wałbrzyskie
Konstrukcja z drewna i stali
Ekomuzeum wokół Trójgarbu
Ekomuzeum wokół Trójgarbu - w ramach projektu powstało sporo małej architektury turystycznej

Zagadki dla keszerów

Dokładnie analizujemy konstrukcję wieży. Potrzebujemy paru danych do rozwiązania naszej geocachingowej zagadki. Geocaching jest grą terenową, polegającą na odnajdywaniu skrzynek („keszów”) za pomocą GPS. Czasem do uzyskania współrzędnych konieczne jest rozwiązanie jakiejś zagadki czy wykonanie działania. Moje dzieci bardzo wciągnęły się w tę grę, więc naszym wycieczkom często towarzyszy szukanie „skarbów”. Więcej o geocachingu napisałam w tym artykule - to bardzo ciekawy temat i dla takich dzieci w wieku, powiedzmy, od 7 lat naprawdę ekscytująca przygoda.

Tym razem musimy podstawić do zadanego działania różne dane - liczby schodów, ławek czy podpór z wieży... Trochę nam to zajmuje, ale w końcu wyliczamy współrzędne i namierzamy kesz. Dzieci znajdują swój skarb, wpisują się do dzienniczka i ruszamy w drogę powrotną na dół.

Klimatyczne Dworzysko

U stóp Chełmca, Trójgarbu i w bezpośrednim sąsiedztwie Wałbrzycha leży ładne uzdrowisko – Szczawno-Zdrój. Słynie oczywiście z wód leczniczych. Szczawy wodorowęglanowo-sodowo-wapniowe zbadał po raz pierwszy w 1597 nadworny lekarz Hochbergów - tych od Książa. Tutaj można zobaczyć też zbudowany przez Hochbergów, a urządzony przez księżną Daisy Grand Hotel. To na nim wzorowali się architekci sławnego sopockiego eleganta.

Jeśli macie ochotę zostać w Górach Wałbrzyskich na nocleg, polecam poszukać go właśnie w Szczawnie-Zdroju. Jest tam kilka ładnych hoteli i pensjonatów. Wcześniej już wspomniałam, że wybraliśmy się do Dworzyska – kompleksu położonego nieco na uboczu miejscowości, ze stajnią i rozległym terenem zielonym. Jest tutaj co robić z dziećmi, bardzo klimatycznie, a do tego świetne jedzenie.

Góry Wałbrzyskie, Dworzysko
Dworzysko - Idahof

Dwór Idy (Idahof) to główny budynek Dworzyska. Piękna, stylowa „szwajcarka” pochodzi z lat 1842-44, a powstała na zamówienie hrabiny Idy Hochberg . Na dole jest urocza kawiarnia i recepcja, a na piętrach kilka pokoi.

Ponadto pokoje znajdują się w położonym obok dworku. Tutaj można zarezerwować nieco tańszy niż w budynku głównym, ale - jak dla naszej rodziny 5-osobowej - zdecydowanie wygodniejszy apartament, który składa się z dwóch pokoi z łazienkami (2- i 3-osobowego) połączonych pokojem dziennym. Jeśli rezerwujesz przez Booking i interesuje Cię taka opcja, wybierz pokój 2-osobowy ekonomiczny + 3-osobowy ekonomiczny.

Dworzysko, Szczawno-Zdrój
W niewielkiej odległości od głównego budynku znajduje się dworek i pokoje rodzinne
pokój, Dworzysko
pokój w dworku - w wersji rodzinnej dwa takie pokoje połączone są częścią wspólną

Dworzysko ma świetną restaurację Babinicz, czterokrotnie wyróżnioną w Żółtym Przewodniku Gault&Millau. Jak można się spodziewać, nie należy do najtańszych. Za to kuchnia jest wyśmienita, a obsługa bardzo miła. W karcie widnieją głównie dania z dziczyzny, ale są też ryby i potrawy wegetariańskie. Dla dzieci naleśniki orkiszowe i kurczaki. Świeże warzywa i przyprawy z własnego ogródka. I oczywiście domowe lody. A rano bardzo smaczne śniadania.

Na terenie kompleksu jest co robić z dziećmi. Piękna, zabytkowa stajnia i możliwość jazdy konnej, a także przejażdżki na kucykach dla najmłodszych. Jest plac zabaw, szachy ogrodowe i mnóstwo terenu do długich spacerów. Przez łąki i pastwiska, na których pasą się konie można dotrzeć aż na Chełmiec lub Trójgarb.

Aleją kasztanowców w kilkanaście minut dojdziemy do centrum Szczawna-Zdroju i pięknego parku.

Dworzysko, Szczawno-Zdrój
Kompleks Dworzysko
Dworzysko, szachy ogrodowe
Partyjka szachów
Dworzysko, stajnia
Dworzysko, teren stajni

Jeszcze więcej inspiracji na wycieczki w nietuzinkowe miejsca Dolnego Śląska!

Zobacz "Mój nieoczywisty Dolny Śląsk" - interaktywny przewodnik, z dokładnymi lokalizacjami setek miejsc, mapami, wskazówkami, poleceniami noclegów i gastro oraz mnóstwem ciekawych historii.

Mój nieoczywisty Dolny Śląsk
Mój nieoczywisty Dolny Śląsk

Dworzysko, stajnia
Uwaga konie!
Dworzysko, stajnia
Stajnia Dworzysko
Dworzysko, konie
Konie mają ładne widoki 😉
Dworzysko, konie
Spacerem przez łąki i pastwiska możemy dotrzeć na Chełmiec
szlaki, Góry Wałbrzyskie
albo na Trójgarb

Jeszcze więcej inspiracji na wycieczki w nietuzinkowe miejsca Dolnego Śląska!

Zobacz "Mój nieoczywisty Dolny Śląsk" - interaktywny przewodnik, z dokładnymi lokalizacjami setek miejsc, mapami, wskazówkami, poleceniami noclegów i gastro oraz mnóstwem ciekawych historii.

Mój nieoczywisty Dolny Śląsk
Mój nieoczywisty Dolny Śląsk


To jak, widzimy się w Górach Wałbrzyskich? Mam jeszcze w zanadrzu kilka ciekawych wycieczek. Na Chełmiec, na Mniszek, na Borową, a oprócz tego do Książa i palmiarni oraz wałbrzyskiej Starej Kopalni. A jeszcze Góry Kamienne czekają tuż obok…

Góry Wałbrzyskie
Góry Wałbrzyskie

Podobne wpisy

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.