SilverMint blog Bory Dolnośląskie Wrzosowiska Przemkowskie
|

Bory Dolnośląskie. Gdzie są wrzosowiska, pustynia, bagna i najlepszy miód wrzosowy?

Ostatnio w radiu ciągle przewijała się taka reklama – "...czy wiesz, jaki jest najbardziej zwarty kompleks leśny w Europie?" No jasne, że wiem - to Bory Dolnośląskie.

Wiem, bo to "nasze" rejony. Znane głównie pod kątem ich zasobności w grzyby.

Okazuje się jednak, że mnóstwo osób dopiero teraz dowiaduje się o ich istnieniu. A to właśnie na Dolnym śląsku mamy kompleks lasów, który swoją powierzchnią obejmuje ponad 1600 km kwadratowych! W jego skład wchodzą puszcze, rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe, ale także poligony wojskowe, urokliwe wsie, zamki i ruiny…

SilverMint blog mapa Bory Dolnośląskie
Orientacyjna mapa zasięgu Borów Dolnośląskich

W tym wpisie przedstawię tylko niewielki zarys tego, co można zobaczyć w Borach Dolnośląskich. Myślę jednak, że będziemy jeszcze nie raz w okolicach i o Borach przeczytasz u mnie znacznie więcej.

Bory Dolnośląskie to nie jest temat na jednodniowy, czy nawet weekendowy wypad. To jest miejsce, do którego można wracać wielokrotnie, a o każdej porze roku poznawać jego uroki. Oczywiście, najlepszy czas przychodzi jesienią. Te grzyby…!


Czy masz już moje jesienne kolorowanki z grzybami? Do pobrania tutaj!

SilverMint kolorowanki grzyby jadalne, trujące, liście
Kolorowanki do pobrania - Biblioteka SilverMint

Zanim jeszcze sezon grzybowy ruszy na dobre, polany w Borach Dolnośląskich zabarwiają się na wszystkie odcienie różu i fioletu. Pod koniec sierpnia zaczynają kwitnąć wrzosy! Puste polany, ogołocone z drzewostanu przez działające tu przed laty poligony wojskowe, odradzają się do życia – rosną samosiejki sosny, wysokie trawy i właśnie kępy wrzosów. Wrzosowiska ciągną się kilometrami i są wymarzonymi miejscami do spacerów i zdjęć.

Gdzie na wrzosowiska w Borach Dolnośląskich?

Największe wrzosowiska w Borach Dolnośląskich to:

  • Wrzosowisko Przemkowskie (Cietrzewiowe Wrzosowisko) położone na terenie Przemkowskiego Parku Krajobrazowego i o nim będzie w tym wpisie.
  • Wrzosowisko Świętoszowsko-Ławszowskie, położone po drugiej stronie rzeki Bóbr. Te tereny, w odróżnieniu od przemkowskich, leżą częściowo na terenie czynnego poligonu wojskowego. Nie wybieramy się więc tam, gdyż nie mam dokładnej mapy ani wskazówek, by bezpiecznie je odnaleźć. Jeśli ktoś ma – niech napisze do mnie!
Silver Mint wrzosowiska Bory Dolnośląskie
Wrzosowiska w Przemkowskim Parku Krajobrazowym

Jak powstały wrzosowiska w Borach Dolnośląskich?

Wrzosowiska Przemkowskie to tereny dawnego poligonu. Wskutek „zabaw w wojnę”, jak to określiły dzieci, leśne polany zostały pozbawione drzew, krzewów, a w niektórych miejscach roślin w ogóle. Przemierzając kilometry leśnych przecinek, docieramy do rozległych piaszczystych wydm, pustych terenów, na których dziś zamiast czołgów słychać pokrzykiwania cietrzewi. Rosną tutaj bardzo rzadkie okazy roślin, np. jeden z najrzadszych w Polsce gatunków z rodziny widłakowatych – widlicz cyprysowaty, gatunek wpisany do Polskiej Czerwonej Księgi Roślin. Gniazduje tu 27 gatunków ptaków, w zaroślach zamieszkuje zagrożony gniewosz plamisty, a w poradzieckim bunkrze w Wilkocinie zimę spędzają 3 chronione gatunki nietoperzy.

SilverMint wrzosowiska Bory Dolnośląskie
Dawne poligony - dziś wrzosowiska
SilverMint blog Bory Dolnośląskie wrzosowiska
Najlepiej przybyć tu w pierwszej połowie września

Jak trafić na wrzosowiska w Borach Dolnośląskich?

Jak trafić na te piękne polany? To najczęściej zadawane pytania na moim Instagramie. Prawdopodobieństwo, że trafisz na piękne wrzosowiska jest bardzo duże, niezależnie od tego, w który rejon Borów się zagłębisz. Tych polan jest zdecydowanie więcej, ale nie mają swoich nazw ani nie są oznaczone. Po prostu idziesz kilka kilometrów w las i dochodzisz do polany 😉 My wybraliśmy się polanę wrzosową położoną na południe od Pustyni Kozłowskiej (o której poniżej).

Warto pamiętać:

  • Niezależnie z którego miejsca ruszycie, czeka Cię spacer ok. 4-5 km (lub więcej) w jedną stronę. Można oczywiście jechać rowerem, ale trzeba mieć na uwadze, że leśne drogi są bardzo piaszczyste!
  • Jeśli bawicie się w geocaching, sprawdź w aplikacji mapę skrytek – jest ich całkiem sporo rozmieszczonych wzdłuż trasy rowerowej (Wrzosowa GeoTrasa Rowerowa).
  • Trzeba mieć naładowany telefon i włączone Google Maps w trybie widoku satelitarnego – wtedy rozpoznasz, gdzie znajdują się polany, a gdzie las. Na tych obszarach nie ma wyznaczonych szlaków turystycznych, jednak leśne przecinki mają swoje numery, które pomogą Ci w orientacji w terenie.
  • Bardzo polecam też aplikację Mapy.cz, na której naniesione są wszelkie leśne ścieżki.
  • My zostawiliśmy auto w Starej Olesznej. Po około półtoragodzinnym spacerze dotarliśmy do wrzosowiska.
  • Jeśli chcesz dotrzeć do Cietrzewiowego Wrzosowiska, najlepiej wyruszyć z Biernatowa.

"Mój nieoczywisty Dolny Śląsk" - zobacz interaktywny przewodnik po Dolnym Śląsku. Dokładne mapy, lokalizacje - pinezki, mnóstwo miejsc nieznanych, nietuzinkowych i takich, do których nie poprowadzą Cię klasyczne przewodniki.

Mój nieoczywisty Dolny Śląsk
Mój nieoczywisty Dolny Śląsk"

 

SilverMint wrzosowiska Bory Dolnośląskie
Piaszczyste przecinki leśne prowadzą do wrzosowych polan
SilverMint wrzosowiska Bory Dolnośląskie
W koszyku niesiemy grzyby lub prowiant na piknik
SilverMint wrzosowiska Bory Dolnośląskie
Przemkowski Park Krajobrazowy

Wrzosy są pod ochroną

Pamiętaj! W Polsce wrzosy są pod ochroną. Nie zadeptujcie krzaków, nie pozwalaj dzieciom po nich biegać i ich niszczyć, nie kładź się do zdjęć na malowniczych fioletowych kępkach. Niech nic Cię nie podkusi, aby wykopać krzaczki i przenieść do swojego ogródka! Owszem, wrzosowiska, w celu ich zachowania wymagają koszenia i przycinania, ale jest to robione w odpowiedni sposób i o właściwej porze roku. Poza tym w krzakach pracują pszczoły, jak również mieszkają w nich zygzakowate, jadowite żmije. I kleszcze!

SilverMint wrzosowiska Bory Dolnośląskie
Nie zrywaj wrzosów i nie depcz ich!
SilverMint wrzosowiska Bory Dolnośląskie
Prawdziwy wrzesień!

Pustynia Kozłowska w Borach Dolnośląskich

Przez wrzosowisko przechodzimy prosto na Pustynię Kozłowską. Jej powstanie również związane jest z działalnością poligonów – roślinność została wypalona w pożarach. Powstały piaszczyste wydmy, którą zaczynają porastać kępki wrzosów i pojedyncze drzewa. Mała ilość opadów w ostatnich latach też z pewnością nie przyspiesza zarastania tego obszaru.

Pustynia jest widokowym miejscem. tutaj dzieciaki mogą biegać, turlać się i dokazywać bez przeszkód. To dobre miejsce na piknik. Koc, jedzonko, coś do picia...

SilverMint blog Pustynia Kozłowska
Odpoczynek na Pustyni Kozłowskiej
SilverMint blog Pustynia Kozłowska
Może za jakiś czas Pustynia Kozłowska będzie wrzosowiskiem...
SilverMint blog Pustynia Kozłowska
Pustynia Kozłowska
SilverMint blog Pustynia Kozłowska
Geocaching na Pustyni Kozłowskiej
SilverMint blog Pustynia Kozłowska
Przemkowskie wrzosowiska i Pustynia Kozłowska

Najlepszy miód wrzosowy - z Borów Dolnośląskich

Na regionalnych świętach, jarmarkach (także na Jarmarku Bożonarodzeniowym we Wrocławiu) czy lokalnych sklepach ze zdrową żywnością można kupić miód wrzosowy. Ten, który produkowany jest w Borach Dolnośląskich jest polskim produktem regionalnym chronionym przez prawo unijne – uzyskał status Chronionego Oznaczenia Geograficznego.

To tutaj właśnie pod koniec sierpnia pszczelarze przywożą i na wrzosowych polanach rozstawiają przenośne ule. Pszczoły uwijają się od świtu do zmierzchu! Podczas naszej wędrówki mijamy właśnie takie ule i z bezpiecznej odległości obserwujemy zalatane pszczoły.

SilverMint blog Miód wrzosowy Bory Dolnośląskie
Przenośne ule na wrzosowiskach pojawiają się pod koniec sierpnia
SilverMint blog Miód wrzosowy Bory Dolnośląskie
Tu powstaje miód wrzosowy!

Miód wrzosowy o pięknym bursztynowym odcieniu, jest nie tylko przepyszny, ale ma doskonałe właściwości. Wzmacnia odporność, ma silne działanie przeciwwirusowe, antybakteryjne i przeciwzapalne, a ponadto dobrze działa na dolegliwości układu pokarmowego i moczowego. To rzadki miód, dlatego jest też nieco droższy niż pozostałe jego rodzaje.

W sprzedaży miód wrzosowy jest dostępny pod koniec września. Zazwyczaj na przemkowskie Święto Miodu i Wina pszczelarze mieli już gotowy zapas. To święto rokrocznie odbywało się w Przemkowie w ostatnim tygodniu września. Niestety w tym roku święta nie będzie z powodu wirusa. Miód możemy jednak kupić bezpośrednio od gospodarzy.

Oto dwa adresy pasiek w Przemkowie produkujących m.in. miód wrzosowy:

  • Pasieka Młynowo, ul. Stawowa 4, Przemków
  • Pasieka Maja, Krępa 2, Przemków

Na pewno jest ich w okolicznych wsiach więcej, ale te dwa adresy uzyskałam jako polecane i najbliższe lokalizacji, w której byliśmy. Pasiekę Młynowo odwiedziliśmy w czasie naszego wypadu – zakupiliśmy miody akacjowe, lipowe i rzepakowe, a po ten wrzosowy wracamy niebawem!

SilverMint blog Miód wrzosowy Bory Dolnośląskie
Do kompletu brakuje wrzosowego - będzie dostępny pod koniec września
SilverMint blog Miód wrzosowy Bory Dolnośląskie
Tu pracują pszczoły
SilverMint blog wrzosowiska Bory Dolnośląskie
Wrzosowiska ciągną się kilometrami
SilverMint blog wrzosowiska Bory Dolnośląskie
Takie spacery to wielka przyjemność

Dopisano 18.10.2020:

Jak obiecywałam, tak zrobiłam i w połowie października przyjechaliśmy w Bory Dolnośląskie na grzyby. Przy okazji odwiedziliśmy Pasiekę Maja w Przemkowie i kupiliśmy miody wrzosowe. To towar, który szybko się kończy! W Pasiece Młyńsko był już o tej porze roku wyprzedany. Do Pasieki Maja warto udać się i mieć dłuższą chwilę w zapasie - gospodyni opowie o miodzie, o jego produkcji, o pszczołach, można zobaczyć mini-wystawę poświęconą pszczelarstwu. Trzeba dzieciom pokazać, skąd bierze się miód. I że to my podbieramy go pszczołom, by mieć nie tylko smakołyk, ale przede wszystkim cenne lekarstwo.

SilverMint blog miód wrzosowy z Borów Dolnośląskich
Zapasy miodu na zimę
SilverMint blog miód wrzosowy z Borów Dolnośląskich
Miód wrzosowy z Borów Dolnośląskich
SilverMint blog miód wrzosowy z Borów Dolnośląskich
Galaretkowata konsystencja i przepyszny smak!

Przemkowskie Bagno

Mamy wrzosowiska, mamy pustynię, to teraz czas na bagna.

Nieco na północ od Przemkowa znajduje się użytek ekologiczny Przemkowskie Bagno. To też teren po byłym poligonie radzieckim. Dziś to cenne zbiorowisko roślin, ostoja ptactwa i oaza ciszy i spokoju.

Kilka lat temu pośród bagien oddano do użytku metalową wieżę widokową. Dochodzimy do niej drewnianym pomostem (o długości prawie 900 metrów) i z jej szczytu podziwiamy widok na Stawy Przemkowskie.

SilverMint blog Przemkowskie Bagna
Kładka prowadząca przez Przemkowskie Bagna do wieży widokowej ma ok. 900 metrów długości
SilverMint blog Przemkowskie Bagna
Metalowa wieża widokowa
SilverMint blog Przemkowskie Bagna
Widok z wieży na Stawy Przemkowskie
SilverMint blog Przemkowskie Bagna
...i bagna
SilverMint blog Przemkowskie Bagna
Przemkowskie Bagna

Gdzie nocować w Borach Dolnośląskich?

Mamy w Borach dwa ulubione, klimatyczne miejsca na nocleg.

Pierwszy z nich to Pałac Wiechlice (Szprotawa). Do Przemkowa jest stąd około 20 km.

Ten uroczy XVIII-wieczny pałacyk będący eleganckim hotelem 4*, odremontowano z ruiny w 2007 roku. W głównym budynku znajdują się apartamenty, a w odrestaurowanych budynkach folwarcznych są pokoje hotelowe, basen i gabinety SPA oraz sala bankietowa. Jest tutaj spory teren spacerowy, piękny ogród, winnica i bardzo dobra kuchnia!

Drugi obiekt, który wielokrotnie odwiedzaliśmy podczas naszych wypadów na grzyby w Bory Dolnośląskie to Zamek Kliczków. Zlokalizowany jest w południowej części rejonu, pośród lasów. Duży Zamek można zwiedzać z przewodnikiem, niezależnie od wykupionych tutaj noclegów. Można nocować w zamkowych komnatach lub standardowych pokojach. Obok zamku działa także odremontowany Folwark Książęcy ze stajnią, restauracją i nieco tańszymi niż w zamku pokojami. Dobre jedzenie.


Przejrzyj całą zakładkę Dolny Śląsk - mnóstwo inspiracji na weekendy i nie tylko!



Lubisz kolorowanki z motywami wakacyjnymi?

Pobierz nowe kolorowanki podróżnicze
Pobierz kolorowanki

Zobacz pozostałe ilustracje do kolorowania - pomysł na chwilę spokoju, nie tylko dla dzieci.


Obserwuj mnie na Instagramie

SilverMint blog Makuch2000
Instagram - Makuch2000

 

Podobne wpisy

8 komentarzy

  1. Jakie cudne miejsca! Piękne tereny i piękne zdjęcia! Bardzo lubię Dolny Śląsk, dobrze, że wiem teraz o kolejnym miejscu, które mogę tam zobaczyć 🙂

  2. Jestem z Dolnego Śląska i mieszkam blisko granicy z Czechami.
    Do Borów Dolnośląskich nie dotarłam, nigdy tam nie byłam. Piękne miejsce i idealne dla mnie, bo lubię naturę , ciszę i spokój. Wrzosowiska bajkowe, jestem zauroczona. Grzybów w lasach już mnóstwo, przynajmniej u mnie.
    Wspaniałe miejsce na weekendowy wypad.
    Dla mnie rewelacja i chętnie tam pojadę. Super, że się podzieliłaś informacjami i zdjęciami.
    Pozdrawiam 🙂

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.